MANILA, Philippines — Nangako ang Department of Education (DepEd) na bibigyang-prayoridad ang last-mile schools (LMSs) bilang bahagi ng pagsisikap nitong maihatid ang dekalidad na edukasyon sa mga malalayong lugar.
“Last mile doesn’t have to be last priority,” ayon kay Kalihim ng Edukasyon Sonny Angara sa kanyang pagbisita sa ilang paaralan sa Cordillera Administrative Region.
Pagpapalakas ng Edukasyon sa Malalayong Lugar
Ang mga last-mile schools ay mga paaralang may mas mababa sa apat na silid-aralan, kadalasang gawa sa makeshift o pansamantalang materyales, at walang kuryente, sapat na pasilidad, at pondo para sa pagsasaayos o pagpapatayo ng bagong gusali. Ang mga paaralang ito ay matatagpuan sa mga liblib na lugar, kung saan kinakailangang maglakbay nang mahigit isang oras sa mahihirap na daan upang marating.
Sa kabila ng mga hamong ito, ang LMSs ay may mas mababa sa 100 mag-aaral at mas kaunti sa limang guro, kung saan mahigit 75 porsyento ay mula sa katutubong pamayanan, ayon sa DepEd.
Binigyang-diin ni Angara na iniutos ni Pangulong Marcos sa DepEd na bigyang-pansin ang mga paaralang ito, bilang bahagi ng equity agenda ng administrasyon.
“Our school visits in the Cordillera give us hope, showing that the right interventions can translate to positive outcomes,” dagdag niya.
Sa kanyang pagbisita sa Andolor Elementary School, pinangunahan ni Angara ang pagsasalin ng bagong gusali ng paaralan, upang matiyak ang mas maayos na silid-aralan para sa mga mag-aaral. Pinasinayaan rin niya ang isang bagong pasilidad sa Benguet Special Education Center – Inclusive Learning Resource Center, bilang bahagi ng pagpapatibay ng inklusibong edukasyon.
Sinabi rin ni Angara na ang buwanang pagbisita sa iba’t ibang rehiyon ay nagbibigay ng mahalagang impormasyon para sa mga isinusulong na reporma sa edukasyon.
GSIS Maglalaan ng Pondo para sa 30 Paaralan
Bilang bahagi ng pagsisikap na mapabuti ang kalagayan ng last-mile schools, 30 paaralan sa buong bansa ang makakatanggap ng P400,000 halaga ng mga kagamitan sa pag-aaral at pasilidad sa ilalim ng adopt-a-school program ng DepEd.
Lumagda ang Government Service Insurance System (GSIS) ng kasunduan sa DepEd upang maglaan ng P400,000 kada paaralan hanggang 2027, na nakatuon sa mga paaralang nasa lugar na madalas tamaan ng sakuna at mga liblib na komunidad.
“The new agreement expands the original 25 schools to 30, building on the adopt-a-school program’s decade-long track record of supporting 165 schools, with a strategic focus on areas impacted by disasters and last-mile schools,” ayon kay GSIS General Manager Wick Veloso.
Ayon kay Veloso, ang pondo ay ilalaan para sa mga laptops, tablets, printer, at iba pang kagamitan sa pag-aaral upang mapabuti ang kalidad ng edukasyon sa mga lugar na may limitadong access sa teknolohiya.
Kongreso Mag-iimbestiga sa Umano’y ‘Ghost Beneficiaries’ sa SHS Voucher Program
Samantala, nanawagan si Ako Bicol party-list Rep. Jil Bongalon sa mga komite ng Mababang Kapulungan sa edukasyon at pampublikong pananagutan upang magsagawa ng imbestigasyon sa umano’y “ghost beneficiaries” sa Senior High School (SHS) voucher program ng DepEd.
Ayon sa mga ulat, may ilang pribadong paaralan na nagparehistro ng hindi totoong estudyante mula pa noong 2016 upang makakuha ng pondong subsidiya mula sa gobyerno.
Binalaan ni Bongalon na ang paunang imbestigasyon ay nagpapakita na ang pekeng enrollees ay maaaring nakakuha ng milyun-milyong piso mula sa pondo ng edukasyon, na sumisira sa layunin ng voucher program na mabawasan ang pagsisikip sa pampublikong paaralan at suportahan ang tunay na mga mag-aaral.
Sa ilalim ng pamumuno ni Pangalawang Pangulong Sara Duterte, lumitaw ang pangamba na kulang ang oversight kaya nagpatuloy ang scam na ito, kung saan sinasabi ng mga kritiko na ang kakulangan ng aksyon ay maaaring nagbigay-daan sa maling paggamit ng pondo.
Bagama’t sinimulan na ng DepEd sa ilalim ni Angara ang isang internal na imbestigasyon sa 12 pribadong paaralan sa siyam na dibisyon para sa umano’y pagsusumite ng pekeng enrollment records, iginigiit ni Bongalon na dapat ding magsagawa ng sariling pagsisiyasat ang Kongreso upang magpatupad ng mga panukalang batas na pipigil sa ganitong uri ng anomalya.
Bukod sa SHS voucher fraud, binanggit din ni Bongalon na may lumalabas na pattern ng pang-aabuso sa pondo ng gobyerno noong administrasyong Duterte.
“Remember retired police officer Arturo Lascañas’ testimony in 2017, where he revealed that funds for supposed ‘ghost employees’ in Davao City – during Rodrigo Duterte’s mayoral tenure – were used for clandestine operations?” ani Bongalon.
Habang patuloy na pinalalakas ng DepEd ang suporta para sa last-mile schools at itinataguyod ang transparency sa mga programa nito, nananatiling mahalaga ang mahigpit na pagsubaybay at pananagutan upang matiyak na ang pondo ng bayan ay nagagamit nang tama at ang kalidad ng edukasyon ay naihahatid sa mga mag-aaral na tunay na nangangailangan.
